Thẻ tín dụng: Công cụ tài chính hữu ích hay cạm bẫy nợ cho giới trẻ?

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, khi được hỏi về những món đồ công nghệ “gây nghiện”, không ít người trẻ lại chọn thẻ tín dụng thay vì smartphone. Một nhân viên truyền thông 29 tuổi tại TP.HCM chia sẻ: “Mỗi lần quẹt thẻ, tôi cảm thấy như mình không tiêu tiền, cho đến khi nhận hóa đơn”. Điều này cho thấy sức hấp dẫn của thẻ tín dụng trong việc chi tiêu linh hoạt và tiện lợi.

Thẻ tín dụng mang lại nhiều lợi ích như khả năng chi tiêu linh hoạt, thanh toán quốc tế và các chương trình trả góp không lãi suất. Chính vì vậy, trong 5 năm qua, thị trường thẻ tín dụng tại Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, với giá trị giao dịch tăng trung bình 35% mỗi năm, theo số liệu từ một tổ chức nghiên cứu.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích đó, thẻ tín dụng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro mà không ít người đã phải đối mặt, như việc mất kiểm soát chi tiêu, các khoản phí phạt không mong muốn, và nguy cơ bị đánh cắp thông tin cá nhân dẫn đến mất tiền trong tài khoản.

Những cạm bẫy tiềm ẩn từ thẻ tín dụng

Chị C.L, 35 tuổi, từng được ngân hàng mời mở thẻ tín dụng với nhiều ưu đãi hấp dẫn. “Tôi thấy tiện nên đã nhận, nhưng không ngờ sau ba tháng lại bị tính phí phạt vì không thanh toán đúng hạn mà tôi thậm chí không biết mình đã chi tiêu”. Đây không phải là trường hợp hiếm gặp. Nhiều người lần đầu sử dụng thẻ tín dụng thường không hiểu rõ các khái niệm như ngày sao kê, thời gian miễn lãi và lãi suất phạt.

Thực tế, lãi suất thẻ tín dụng tại Việt Nam có thể lên tới 20-30% mỗi năm, cao hơn nhiều so với các hình thức vay khác. Sự dễ dàng trong việc sử dụng thẻ, chỉ cần quẹt hoặc nhập mã số, đã khiến nhiều người rơi vào tình trạng tiêu xài vượt khả năng chi trả, đặc biệt trong bối cảnh mua sắm trực tuyến đang bùng nổ.

Hơn nữa, vấn đề bảo mật thông tin cũng là một mối lo ngại lớn. Nhiều người dùng đã phản ánh về việc bị trừ tiền trong tài khoản do kẻ gian lợi dụng thông tin thẻ để thực hiện giao dịch trái phép. Chỉ cần biết số thẻ và ngày hết hạn, kẻ xấu có thể dễ dàng tìm ra mã CVV chỉ với vài phút.

Giới trẻ – nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất

Ngân hàng thường xuyên tung ra các chương trình khuyến mãi hấp dẫn để thu hút người dùng mở thẻ, từ quà tặng đến lãi suất 0%. Tuy nhiên, nhận thức về quản lý tài chính cá nhân của giới trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z, vẫn còn nhiều hạn chế. Một nghiên cứu gần đây cho thấy 62% người dưới 35 tuổi sử dụng thẻ tín dụng chủ yếu để “dễ tiêu” và “tận dụng ưu đãi”, nhưng chỉ 28% thực sự hiểu rõ cách tính lãi suất khi trả chậm.

Chị P.H, 26 tuổi, chia sẻ: “Tôi từng trả góp một chiếc điện thoại bằng thẻ, mỗi tháng chỉ mất hơn 2 triệu. Nhưng sau đó, tôi lại quẹt thêm vài lần nữa và cuối tháng nhìn hóa đơn mà muốn ngất xỉu”. Cái bẫy không nằm ở khoản chi lớn ban đầu, mà ở những khoản nhỏ cộng dồn theo thời gian, kèm theo các loại phí như phí rút tiền mặt, phí chuyển đổi ngoại tệ và lãi suất nếu không trả đúng hạn.

Thẻ tín dụng không xấu, chỉ cần người dùng hiểu rõ

Thẻ tín dụng không phải là một công cụ xấu, nếu được sử dụng đúng cách, nó có thể trở thành một công cụ tài chính mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong một thị trường mà người dùng chưa được trang bị đầy đủ kiến thức, thẻ tín dụng có thể dễ dàng trở thành cạm bẫy. Người dùng cần chủ động thiết lập hạn mức chi tiêu hợp lý, chỉ sử dụng thẻ cho những khoản chi cần thiết và bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

Trong kỷ nguyên số, việc bảo vệ tài chính cá nhân bắt đầu từ chính chiếc thẻ tín dụng trong ví của bạn.