Quản lý tài chính thông minh: Làm thế nào để tiết kiệm và trả nợ khi thu nhập giảm

Minh Tâm, một nhân viên văn phòng 31 tuổi tại TP.HCM, đã gửi đến chúng tôi một câu hỏi thú vị:

“Gần đây, tôi đã chuyển việc và mức lương mới chỉ đạt khoảng 70% so với trước. Tuy nhiên, tôi vẫn phải đối mặt với khoản vay 2 triệu đồng mỗi tháng trong vòng 12 tháng tới. Trước đây, tôi có thể tiết kiệm từ 1 đến 2 triệu mỗi tháng, nhưng giờ đây tôi cảm thấy rất khó khăn. Tôi không muốn cắt giảm khoản tiết kiệm vì có kế hoạch sinh con vào năm sau. Liệu có cách nào để tôi có thể trả nợ đúng hạn mà vẫn không bị thiếu thốn không?”

Phân tích và giải pháp:

Chào Minh Tâm, bạn đang đối mặt với một tình huống rất thực tế và phổ biến: thu nhập giảm nhưng các nghĩa vụ tài chính vẫn không thay đổi. Để có thể vừa trả nợ, vừa tiết kiệm trong giai đoạn khó khăn này, điều quan trọng nhất là:

Phân bổ lại ngân sách – theo dõi từng khoản chi tiêu – và xác định rõ các ưu tiên tài chính.

Phân tích tình hình tài chính của bạn:

– Thu nhập trước đây: 15 triệu đồng → Hiện tại còn khoảng 10,5 triệu đồng

– Khoản vay hàng tháng cần trả: 2 triệu đồng

– Mục tiêu tiết kiệm: ít nhất 1 triệu đồng mỗi tháng

=> Điều này có nghĩa là bạn cần quản lý toàn bộ chi tiêu sinh hoạt còn lại trong khoảng 7,5 triệu đồng, nếu muốn duy trì kỷ luật tài chính.

Giải pháp quản lý ngân sách hiệu quả:

Bạn có thể dành ra 1,5 triệu đồng làm quỹ dự phòng – để xử lý những biến động nhỏ trong cuộc sống.

3 bước cần thực hiện ngay khi thu nhập giảm:

1. Ưu tiên các khoản chi không thể cắt giảm: nhà ở, điện nước, nợ và tiết kiệm

Đừng chờ đến khi còn ít tiền mới bắt đầu tiết kiệm. Hãy trích ra ngay khi nhận lương – bạn sẽ không cảm thấy thiếu thốn vì đã quen với việc này.

2. Tạm ngừng một số khoản chi không cần thiết

– Cà phê sáng hàng ngày: 25.000 đồng x 20 ngày = 500.000 đồng/tháng

– Phí dịch vụ streaming hoặc ứng dụng không sử dụng thường xuyên

– Chi tiêu cho những món hàng ngẫu hứng qua ứng dụng

=> Trong giai đoạn này, bạn không cần phải từ bỏ hoàn toàn niềm vui, nhưng nên tạm hoãn một số khoản chi để phục hồi tài chính.

3. Lập bảng chi tiêu theo tuần thay vì theo tháng

Thay vì chia lương một lần mỗi tháng, hãy chia thành 4 tuần – mỗi tuần chỉ tiêu đúng một phần. Ví dụ: Tổng chi cho ăn uống là 2 triệu đồng → mỗi tuần 500.000 đồng, chuyển riêng vào ví hoặc sử dụng tiền mặt để dễ dàng kiểm soát.

Kinh nghiệm thực tế: “Thu nhập giảm là cơ hội để xem xét lại cách tiêu tiền”

Minh Tâm chia sẻ thêm:

"Thay vì cảm thấy mình đang tụt lùi, tôi coi đây là cơ hội để ‘tập luyện’ cho tài chính của mình. Tôi bắt đầu ghi chép lại mọi khoản chi tiêu hàng ngày, loại bỏ những ứng dụng không cần thiết, và chuyển 1 triệu đồng đầu tiên vào tài khoản tiết kiệm cố định. Sau 2 tháng, tôi vẫn trả nợ đều và còn dư ra hơn 2 triệu đồng – lần đầu tiên sau 6 năm làm việc, tôi cảm thấy mình thực sự kiểm soát được tài chính của mình".

Đừng bỏ qua các nguồn thu nhập phụ – dù là nhỏ

Một mẹo mà nhiều người áp dụng khi thu nhập chính giảm là tìm kiếm các nguồn thu nhập phụ nhỏ nhưng ổn định. Bạn không cần phải tìm một công việc làm thêm cố định hay làm việc quá sức, mà chỉ cần:

– Nhận các công việc freelance theo giờ hoặc vào cuối tuần (viết lách, nhập liệu, thiết kế…)

– Bán lại những đồ cũ không sử dụng trên các nhóm thanh lý

– Nếu bạn có kỹ năng nấu nướng: làm bữa trưa lành mạnh cho 1-2 đồng nghiệp và chia sẻ chi phí

Minh Tâm kể:

"Tôi không có thời gian để làm thêm, nhưng đã bán lại 2 chiếc váy mới mua mà chưa mặc. Dù chỉ thu về được 600.000 đồng, nhưng cảm giác như có một ‘quỹ khẩn cấp’ từ chính tủ đồ của mình. Sau đó, tôi đã lọc lại tủ đồ kỹ hơn và mỗi tháng đều bán thêm 1-2 món".

Khi bạn nhận ra rằng chỉ cần linh hoạt, bạn sẽ tìm ra cách để xoay xở – thay vì bị mắc kẹt trong khó khăn.