Tại sao bố mẹ luôn biết cách tiết kiệm, còn bạn dù lương cao vẫn không có tiền để dành?

Trong khi bạn đang tự hỏi "Tiền của mình đã đi đâu?", thì bố mẹ bạn, với mức thu nhập từng không cao bằng bạn bây giờ, vẫn có thể tích lũy, xây dựng nhà cửa và nuôi dạy con cái một cách ổn thỏa. Vậy điều gì đã tạo nên sự khác biệt này? Có phải do bạn kiếm được quá ít? Không hẳn. Có những người thu nhập chỉ 4-5 triệu đồng mỗi tháng vẫn cảm thấy không đủ sống, trong khi có người lương hàng trăm triệu đồng mỗi tháng vẫn không có tiền để dành. Nghe có vẻ khó hiểu, nhưng thực tế là việc tiết kiệm không chỉ phụ thuộc vào số tiền bạn kiếm được, mà còn vào khả năng giữ lại số tiền đó.

Thế hệ của bố mẹ: Tiết kiệm từ những khó khăn

Bố mẹ chúng ta đã trải qua những năm tháng khó khăn, từ những ký ức về đói nghèo đến những nỗi lo về sức khỏe và tương lai không chắc chắn. Chính những trải nghiệm này đã hình thành trong họ một bản năng tiết kiệm mà thế hệ trẻ ngày nay khó có thể có được. Họ chi tiêu một cách rất cẩn trọng, tính toán từng đồng, thậm chí có thể cân nhắc đến từng bóng đèn trong nhà. Không phải họ không muốn tiêu xài, mà là họ sợ hãi. Sợ mất đi nguồn thu nhập, sợ bệnh tật, và sợ rằng con cái sẽ không có đủ điều kiện để phát triển.

Họ lớn lên với lối sống tiết kiệm như một phần không thể thiếu trong cuộc sống: từ việc truyền tay quần áo cũ, sửa chữa đồ dùng cho đến khi không còn sử dụng được nữa, cho đến việc mặc cả từng đồng khi đi chợ. Họ không chạy theo những giá trị vật chất, không có khái niệm "sống để khoe", và không bao giờ chi tiền cho những món đồ hiệu hay những chuyến du lịch chỉ để chụp ảnh.

Còn chúng ta? Kiếm tiền nhưng tiêu xài không kiểm soát

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao dù làm việc chăm chỉ nhưng vẫn không đủ tiền để tiết kiệm? Nguyên nhân chính là do thiếu kế hoạch tài chính, không kiểm soát được chi tiêu và thói quen "mua trước, nghĩ sau".

Việc không thể tiết kiệm tiền không phải do thu nhập thấp, mà là do:

1. Chi tiêu không có giới hạn: Mỗi ngày bạn có thể dễ dàng gọi đồ ăn mang về chỉ với vài cú click, và mỗi lần đi chơi với bạn bè lại trở thành một chuỗi những khoản chi tiêu không tên, vô hình nhưng lại rất hao hụt.

2. Thiếu thói quen ghi chép: Bạn không có thói quen ghi lại các khoản chi tiêu, nhiều người thậm chí tải ứng dụng quản lý chi tiêu nhưng lại bỏ dở sau vài ngày vì cảm thấy phiền phức.

3. Không có ngân sách rõ ràng: Có lương là tiêu, hết thì chờ đến tháng sau.

4. Dễ bị cám dỗ bởi quảng cáo: Từ sản phẩm chăm sóc da đến thời trang, từ đồ công nghệ đến phong cách sống, bạn có thể tiêu tốn gần hết lương chỉ để "theo kịp xu hướng".

Thực tế là, chúng ta đang chọn một lối sống không tiết kiệm: không tắt đèn khi ra khỏi phòng, không rút phích cắm các thiết bị điện, không nấu ăn ở nhà mà chọn gọi đồ bên ngoài, và không mặc lại quần áo cũ. Không phải chúng ta không thể tiết kiệm, mà là… không muốn. Lối sống hiện đại khiến chúng ta chấp nhận tiêu nhiều hơn miễn sao mọi thứ tiện lợi và nhanh chóng.

Không phải chúng ta không thể tiết kiệm, mà là… không muốn

Vì vậy, tiết kiệm không chỉ đơn thuần là vấn đề về số tiền bạn có, mà còn là ý thức và cách bạn quản lý tài chính của mình. Tiết kiệm không có nghĩa là sống kham khổ, mà là biết giới hạn nhu cầu, hiểu giá trị thực sự của những gì bạn mua và tỉnh táo trước mọi cám dỗ.

Bố mẹ bạn không phải là những người đặc biệt, họ chỉ đơn giản là biết sợ hãi, biết tính toán và sống trong khả năng của mình. Còn bạn, nếu không muốn suốt đời phải băn khoăn "Tiền của mình đã đi đâu?", có lẽ đã đến lúc bạn nên bắt đầu ghi chép lại từng khoản chi tiêu. Bởi nếu bạn không kiểm soát tiền bạc của mình, thì chính tiền bạc sẽ kiểm soát bạn.