30 tuổi không nhà, không xe, tài khoản dưới 100 triệu: Những bài học quý giá tôi ước đã biết sớm hơn

Tuổi 30 thường được coi là thời điểm mà nhiều người đã ổn định cuộc sống, nhưng với tôi, đó lại là một cột mốc đầy lo lắng. Nhìn lại, tôi chỉ thấy một bức tranh u ám: không có nhà, không có xe, và tài khoản ngân hàng chỉ vỏn vẹn dưới 100 triệu. Tôi tự hỏi, tại sao bạn bè cùng trang lứa lại có cuộc sống viên mãn hơn mình? Có lẽ nếu tôi nhận ra những điều này sớm hơn, tình hình tài chính của tôi đã khác đi rất nhiều.

1. Đừng để tiền bạc trôi qua kẽ tay

Khi còn trẻ, tôi thường nghĩ rằng mình có đủ thời gian để tiêu xài thoải mái. Mỗi tháng, tôi nhận lương và ngay lập tức chi tiêu cho những món đồ thời trang, điện thoại mới, và những buổi tiệc tùng với bạn bè. Tôi đã từng tự nhủ rằng: “Hãy sống hết mình, tiền sẽ kiếm lại được!” Nhưng thực tế đã chứng minh rằng những khoản chi tiêu nhỏ nhặt đó, nếu được tiết kiệm, có thể tạo ra một khoản tích lũy đáng kể.

Chẳng hạn, nếu tôi tiết kiệm khoảng 5-7 triệu mỗi tháng từ năm 22 tuổi, giờ đây tôi đã có thể tích lũy được từ 200-300 triệu, chưa kể đến lãi suất từ ngân hàng. Sống tiết kiệm không có nghĩa là sống khổ sở, mà là biết cách ưu tiên cho tương lai. Tôi ước mình đã học cách lập ngân sách và phân biệt giữa những gì thực sự cần thiết và những gì chỉ là mong muốn.

Tiết kiệm là một thói quen cần được hình thành từ sớm. Hãy bắt đầu từ những việc đơn giản như nấu ăn tại nhà thay vì ăn ngoài, hạn chế mua sắm theo cảm hứng, và luôn dành một phần thu nhập để gửi tiết kiệm trước khi chi tiêu. Nếu tôi nhận ra điều này sớm hơn, có lẽ tôi đã không phải sống trong cảm giác thiếu thốn như hiện tại.

2. Đầu tư vào tài sản, không phải tiêu sản

Tôi từng nghĩ rằng việc mua sắm những món đồ đắt tiền như điện thoại hay giày hàng hiệu là một cách đầu tư cho bản thân. Nhưng giờ tôi nhận ra rằng đó chỉ là tiêu sản – những thứ mất giá ngay khi rời khỏi cửa hàng. Trong khi đó, tôi lại bỏ lỡ những cơ hội đầu tư thực sự, như vàng, bất động sản, hay những khóa học giúp phát triển bản thân.

Hồi 25 tuổi, một người bạn đã mời tôi đầu tư vào một quán cà phê mà bạn ấy làm chủ. Số vốn ban đầu chỉ khoảng 70 triệu, nhưng tôi đã từ chối vì sợ rủi ro. Sau 5 năm, người bạn đó đã có lợi nhuận đáng kể, đủ để mua nhà, trong khi tôi vẫn dậm chân tại chỗ với những món đồ đã lỗi thời.

Đầu tư không cần phải phức tạp. Bạn không cần phải là chuyên gia để bắt đầu. Hãy tìm hiểu về các kênh đầu tư an toàn như vàng hoặc gửi tiết kiệm có kỳ hạn. Quan trọng hơn, hãy dành thời gian để học hỏi. Một cuốn sách về tài chính cá nhân hay một khóa học trực tuyến có thể thay đổi cách bạn nhìn nhận về tiền bạc. Nếu tôi chịu khó tìm hiểu sớm hơn, có lẽ tôi đã có một nền tảng tài chính vững chắc hơn.

3. Tận dụng sức mạnh của thời gian để xây dựng tài sản

Một khái niệm mà tôi ước mình biết sớm hơn là sức mạnh của thời gian trong việc sinh lời. Tôi từng nghĩ rằng đầu tư chỉ dành cho những người giàu có, nhưng thực tế là chỉ cần một khoản nhỏ, nếu bắt đầu sớm và kiên trì, thời gian sẽ giúp số tiền đó tăng trưởng vượt xa mong đợi.

Ví dụ, nếu tôi đầu tư 2 triệu mỗi tháng vào một quỹ có lợi suất trung bình 10%/năm từ năm 22 tuổi, giờ đây tôi đã có hơn 300 triệu nhờ vào lãi kép. Nhưng vì tôi trì hoãn, tôi đã bỏ lỡ cơ hội để thời gian làm việc cho mình. Thay vào đó, tôi lại tiêu tiền vào những thứ chỉ mang lại niềm vui nhất thời.

Hãy bắt đầu ngay hôm nay, dù chỉ với số tiền nhỏ. Mở một tài khoản đầu tư, chọn các kênh an toàn, và để thời gian làm phần còn lại. Đừng chờ đến khi có nhiều tiền mới đầu tư, vì bạn sẽ mất đi thứ quý giá nhất: Thời gian. Nếu tôi hiểu sức mạnh của thời gian sớm hơn, có lẽ tôi đã không phải đứng ở vạch xuất phát như bây giờ.

4. Đừng ngại yêu cầu những gì bạn xứng đáng

Một bài học tài chính quan trọng mà tôi ước mình nhận ra sớm hơn là tầm quan trọng của việc đàm phán để tối ưu hóa thu nhập. Tôi từng nghĩ rằng chỉ cần làm việc chăm chỉ, sếp sẽ tự nhận ra giá trị của mình và tăng lương. Nhưng thực tế là nếu bạn không chủ động yêu cầu, bạn sẽ mãi bị trả thấp hơn những gì mình xứng đáng.

Hồi 27 tuổi, tôi được giao một dự án lớn tại công ty. Tôi đã làm việc rất chăm chỉ, nhưng khi đến kỳ đánh giá, tôi không dám đề xuất tăng lương vì nghĩ rằng sếp sẽ tự hiểu. Kết quả là một đồng nghiệp khác, dù đóng góp ít hơn, đã được tăng lương chỉ vì họ mạnh dạn đề xuất.

Đàm phán không chỉ áp dụng cho lương. Bạn có thể thương lượng giá khi mua sắm, tìm kiếm mức lãi suất tốt hơn khi gửi tiết kiệm, hoặc thậm chí xin giảm phí dịch vụ. Mỗi lần đàm phán thành công, bạn giữ lại được một khoản tiền, và những khoản nhỏ đó tích lũy theo thời gian sẽ tạo ra sự khác biệt lớn. Hãy học cách trình bày giá trị của mình và đừng ngại yêu cầu những gì bạn xứng đáng.

5. Xây dựng hệ sinh thái tài chính cá nhân

Một bài học độc đáo mà tôi ước mình biết sớm hơn là khái niệm “hệ sinh thái tài chính”. Đây không chỉ là tiết kiệm hay đầu tư, mà là cách bạn tạo ra một mạng lưới các thói quen, mối quan hệ, và nguồn lực để hỗ trợ mục tiêu tài chính lâu dài. Tôi từng sống bừa bãi, không có kế hoạch, không kết nối với những người có tư duy tài chính tốt.

Hệ sinh thái tài chính cá nhân có thể bao gồm: Một nhóm bạn cùng chí hướng để chia sẻ kiến thức đầu tư, một cố vấn tài chính, và các công cụ như ứng dụng quản lý chi tiêu hay sách về tài chính. Hồi 26 tuổi, tôi được mời tham gia một nhóm thảo luận về đầu tư, nhưng tôi từ chối vì không có thời gian. Sau này, tôi biết nhóm đó đã giúp nhiều người tìm được cơ hội kinh doanh và đầu tư tốt.

Hãy xây dựng hệ sinh thái tài chính của riêng bạn. Kết nối với những người giỏi hơn, sử dụng công nghệ để theo dõi chi tiêu, và không ngừng học hỏi. Nếu tôi tạo ra một môi trường hỗ trợ tài chính từ sớm, có lẽ tôi đã không phải loay hoay một mình như bây giờ.

Kết luận

Khi viết những dòng này, tôi cảm thấy nặng trĩu trong lòng. 30 tuổi, tôi không có gì trong tay ngoài những bài học quý giá. Nhưng tôi tin rằng, dù muộn còn hơn không. Tôi đang bắt đầu lại: Lập ngân sách, đầu tư, đàm phán để tối ưu hóa thu nhập, và xây dựng hệ sinh thái tài chính. Tôi không muốn tuổi 40 của mình lại là một chuỗi hối tiếc khác.