Nhìn lại hóa đơn hàng tháng, cô bạn tôi bất ngờ với thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại gây hại không ngờ!

Mỗi buổi chiều sau giờ làm, cô bạn tôi thường ghé qua chợ gần nhà để mua sắm cho bữa tối. Cô thường mua một vài món ăn cần thiết, nhưng lại không thể cưỡng lại việc mua thêm trái cây hay bánh kẹo cho con. Có những hôm, thấy thịt gà tươi ngon, cô lại mua nhiều hơn dự định. Còn khi đi siêu thị, nếu thấy khuyến mãi nước rửa chén, cô cũng không ngần ngại mua thêm dù trong nhà vẫn còn một chai đầy.

Điều đáng nói là cô chưa bao giờ ghi chép lại số tiền mình đã chi tiêu.

“Tôi không tiêu nhiều đâu, chỉ khoảng 100–200 nghìn mỗi ngày!”

Trong một buổi cà phê, tôi đã hỏi cô: “Một tuần cậu chi tiêu cho chợ khoảng bao nhiêu?”.

Cô nhíu mày, lục ví và trả lời: “Không rõ, chắc khoảng 1 triệu. Mỗi ngày đi, mỗi lần đâu có tiêu nhiều…”.

Tôi đã lấy sổ tay ra và tính toán nhanh cho cô. Nếu mỗi ngày cô chi khoảng 200.000 đồng, thì trong một tuần sẽ là 1,4 triệu, và trong một tháng sẽ lên tới hơn 5,6 triệu – chưa kể những lần ghé siêu thị hay đặt hàng qua ứng dụng.

Cô bạn tôi im lặng, rồi thốt lên: “Thế mà tôi cứ nghĩ mình tiết kiệm lắm…”.

Vấn đề không phải ở chợ, mà ở cách tiêu tiền không rõ ràng

Thói quen đi chợ hàng ngày không phải là xấu, miễn là bạn biết mình đang tiêu gì và có kế hoạch chi tiêu rõ ràng. Tuy nhiên, với nhiều người, đặc biệt là những ai chăm sóc bữa ăn cho gia đình, việc “mua thêm một chút” mỗi ngày có thể tạo ra một lỗ hổng tài chính âm thầm.

Chi tiêu theo cách này có 3 điểm nguy hiểm:

– Không có giới hạn: Mỗi lần mua chỉ vài chục hay vài trăm nghìn, nên dễ dàng bị bỏ qua. Nhưng “nhiều lần vài trăm” có thể tích lũy thành cả triệu mà không hay biết.

– Không kiểm soát được hàng tồn kho: Mua thừa, để hỏng, dẫn đến việc tốn thêm tiền.

– Cảm giác “mình đang chăm sóc tốt” khiến ta lơ là với việc quản lý tài chính: Đây là cái bẫy của sự tận tụy.

Phân tích chi tiêu theo kiểu “đi chợ hàng ngày”

Khoản mục

Ước tính trung bình mỗi ngày

Ước tính tháng (30 ngày)

Thực phẩm tươi (thịt, rau, cá)

120.000 đồng

3.600.000 đồng

Trái cây, bánh kẹo cho con

40.000 đồng

1.200.000 đồng

Đồ gia dụng lặt vặt

20.000 đồng

600.000 đồng

Phát sinh (khuyến mãi…)

30.000 đồng

900.000 đồng

Tổng cộng

210.000 đồng/ngày

6.300.000 đồng/tháng

Nếu lên kế hoạch cho 3–4 ngày/lần đi chợ, số tiền này có thể giảm tới 20–30% chỉ bằng cách mua sắm có kiểm soát và tận dụng nguyên liệu hiệu quả hơn.

Tôi đã giúp cô ấy thay đổi như thế nào?

Tôi không khuyên bạn mình ngừng đi chợ. Tôi chỉ đề xuất:

– Lập thực đơn cho 3 ngày, sau đó mới đi chợ theo danh sách đã chuẩn bị.

– Sử dụng một cuốn sổ nhỏ hoặc ứng dụng để ghi chép chi tiêu (ví dụ: ứng dụng quản lý tài chính).

– Thiết lập ngân sách hàng tuần: mỗi tuần rút đúng 1,2 triệu (tiền mặt) và tiêu trong mức đó.

– Cuối tuần, tổng kết lại số tiền đã chi tiêu – không để “mù mờ” nữa.

Sau 2 tháng thử nghiệm, bạn tôi nhắn tin: “Tôi vẫn đi chợ thường xuyên, nhưng giờ chi tiêu ít hơn hẳn. Có tháng tôi tiết kiệm được gần 1 triệu tiền chợ!”.

Đi chợ không sai, nhưng tiêu tiền không rõ ràng thì rất nguy hiểm

Nhiều phụ nữ nghĩ rằng họ không hoang phí, vì chỉ tiêu vài trăm ngàn mỗi ngày. Nhưng việc không biết rõ mình đã tiêu bao nhiêu cũng nguy hiểm không kém việc chi tiêu phung phí.

Nếu bạn cảm thấy mình “không tiêu nhiều” nhưng vẫn luôn hết tiền, hãy thử xem xét lại thói quen đi chợ của mình. Có thể, ví tiền của bạn đang rò rỉ từng chút một – từ chính những bữa cơm đầy đủ mà bạn tự tay chuẩn bị mỗi chiều.