Giải pháp thuê nhà: Lựa chọn thông minh của người trẻ trong bối cảnh gánh nợ mua nhà

Trong bối cảnh giá bất động sản tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng tăng vọt trong 5 năm qua, việc sở hữu một căn hộ trở thành một giấc mơ xa vời đối với nhiều người trẻ. Theo báo cáo từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), giá căn hộ đã tăng lần lượt 72,4%; 49,9% và 34,3%, trong khi thu nhập bình quân của người dân chỉ tăng khoảng 6-10% mỗi năm. Sự chênh lệch này đã khiến nhiều người trẻ phải tìm kiếm những giải pháp thay thế, trong đó việc thuê nhà đang trở thành một lựa chọn phổ biến.

Hiện nay, những căn hộ hai phòng ngủ có giá dưới 3 tỷ đồng gần như không còn xuất hiện trên thị trường. Ngay cả khi người trẻ có thể tích lũy được khoảng 30% giá trị căn hộ, họ vẫn phải đối mặt với khoản vay lớn lên đến hơn 2 tỷ đồng, kéo theo áp lực trả nợ trong suốt 15-25 năm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tài chính mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống của họ.

“Việc vay mua nhà đồng nghĩa với việc phải gánh nợ trong nhiều năm, hoặc phải cắt giảm chi tiêu để có thể trả nợ nhanh hơn. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người trẻ. Hơn nữa, lãi suất biến động cũng khiến nhiều người không dám mạo hiểm vay tiền để mua nhà”, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS, nhận định.

Ông Đính cũng cho rằng, thay vì phải chịu áp lực tài chính nặng nề, nhiều người trẻ đã chọn cách thuê nhà để có cuộc sống linh hoạt hơn. Việc thuê nhà không chỉ giúp họ dễ dàng thay đổi nơi ở mà còn cho phép họ tận hưởng cuộc sống mà không bị ràng buộc bởi một tài sản cố định.

Thế hệ trẻ, đặc biệt là thế hệ gen Z, thường ưu tiên sự linh hoạt và trải nghiệm. Họ không ngại thay đổi nơi ở và nơi làm việc, và việc thuê nhà giúp họ dễ dàng thích nghi với những thay đổi trong cuộc sống. Nhiều người trẻ, mặc dù có thu nhập cao, vẫn chọn thuê những căn hộ dịch vụ cao cấp, sẵn sàng chi trả hàng nghìn USD mỗi tháng để tận hưởng không gian sống tiện nghi và đầy đủ dịch vụ.

Khảo sát từ Batdongsan.com.vn cho thấy, xu hướng tìm thuê nhà đã tăng gần 22% trong năm 2024. Nhóm khách hàng trong độ tuổi 25-34 là nhóm tìm thuê nhiều nhất, với gần 62%. Ngay cả những người có thu nhập cao từ 21-40 triệu đồng mỗi tháng cũng có đến 42% tìm kiếm nhà thuê trong năm qua.

Nguồn: Batdongsan.com.vn

Tuy nhiên, VARS cũng chỉ ra rằng, mặc dù nhu cầu thuê nhà đang gia tăng, thị trường cho thuê vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Phần lớn nguồn cung nhà cho thuê tại Việt Nam hiện nay do cá nhân sở hữu và quản lý, thiếu sự tham gia của các chủ đầu tư chuyên nghiệp. Trong khi đó, ở các nước phát triển, mô hình “build-to-rent” đã trở nên phổ biến, giúp người thuê có nhiều lựa chọn hơn với giá cả hợp lý và dịch vụ tốt hơn.

“Việt Nam vẫn chưa có chính sách bảo vệ người thuê nhà. Hầu hết các hợp đồng thuê đều có thời hạn ngắn (6-12 tháng) và không có quy định rõ ràng về điều kiện và mức tăng giá, khiến người thuê phải đối mặt với rủi ro về sự ổn định và quyền lợi”, báo cáo của VARS nêu rõ.

Giá thuê tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM cũng ở mức cao, với một căn hộ hai phòng ngủ tại trung tâm có thể dao động từ 12-20 triệu đồng/tháng, chiếm đến 30-50% thu nhập của nhiều người trẻ. Những lựa chọn thuê rẻ hơn thường nằm ở vùng ven, nơi hạ tầng giao thông chưa phát triển, gây bất tiện trong việc di chuyển và ảnh hưởng đến chất lượng sống.

VARS khuyến cáo rằng, mặc dù việc thuê nhà mang lại sự linh hoạt và giảm áp lực tài chính ngắn hạn, người trẻ cần cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với khả năng chi trả và nhu cầu sinh hoạt. Chi phí thuê nên được kiểm soát ở mức không quá 30% thu nhập cá nhân. Ngoài ra, vị trí, chất lượng nhà, độ an toàn và uy tín của chủ nhà là những yếu tố quan trọng không thể bỏ qua.

Trong tương lai, xu hướng thuê nhà thay vì mua sẽ tiếp tục phát triển, đặc biệt nếu các mô hình thuê hiện đại như “thuê dài hạn với quyền mua lại” (Rent-to-Own) hay “sở hữu chung” (Shared Ownership) được triển khai. Với mô hình Rent-to-Own, người thuê có thể tích lũy quyền sở hữu sau 5-10 năm thuê, trong khi mô hình Shared Ownership cho phép người mua sở hữu một phần căn hộ và tiếp tục thuê phần còn lại, với quyền tăng sở hữu theo thời gian.

Để các mô hình này phát triển, cần có sự tham gia của các doanh nghiệp bất động sản vào lĩnh vực xây dựng nhà cho thuê, cùng với các chính sách bảo vệ người thuê, hạn chế tăng giá thuê đột biến và hỗ trợ hợp đồng dài hạn. Ngân hàng cũng có thể tham gia cung cấp các gói tín dụng đặc thù cho mô hình thuê-mua.