Cảm giác sốt ruột khi chứng kiến người khác thành công trong cơn sóng tăng trưởng

Thị trường chứng khoán luôn là một bức tranh đầy màu sắc, đặc biệt là trong những giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ. Khi chỉ số VN-Index liên tục lập đỉnh mới, không khí phấn khởi lan tỏa khắp nơi, từ các diễn đàn đến nhóm chat. Những câu chuyện về lợi nhuận khổng lồ, những khoản đầu tư “ăn bằng lần” khiến nhiều người không khỏi ghen tị. Tuy nhiên, không phải ai cũng có được may mắn đó. Là một nhà đầu tư cá nhân, tôi thường cảm thấy lo lắng khi chứng kiến người khác thu lợi, trong khi cổ phiếu của mình lại giảm giá mỗi khi mua vào và tăng giá khi bán ra.

Nhớ lại thời điểm thị trường bắt đầu bùng nổ, không khí đầu tư trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Các cổ phiếu từ những mã lớn đến nhỏ đều đồng loạt tăng giá, nhiều mã thậm chí còn tăng trần. Trên mạng xã hội, những bài viết khoe lãi lớn xuất hiện khắp nơi, khiến tôi không thể không cảm thấy áp lực. Là một người mới, tôi không thể tránh khỏi cảm giác sốt ruột và mong muốn tham gia vào cơn sóng này.

Tôi bắt đầu tìm hiểu, phân tích biểu đồ và theo dõi các tin tức liên quan. Với hy vọng bắt kịp xu hướng, tôi quyết định đầu tư vào những mã cổ phiếu đang được bàn tán sôi nổi. Nhưng thực tế lại không như mong đợi. Mỗi lần tôi đặt lệnh mua, giá cổ phiếu lại giảm xuống. Tôi kiên nhẫn chờ đợi, nghĩ rằng đây chỉ là một nhịp điều chỉnh tạm thời. Tuy nhiên, giá cổ phiếu không những không hồi phục mà còn tiếp tục giảm sâu, khiến tài khoản của tôi nhanh chóng lỗ nặng. Trong khi đó, những người khác vẫn tiếp tục khoe chiến tích lãi lớn nhờ mua vào ở mức giá thấp. Khi tôi quyết định cắt lỗ, cổ phiếu đó lại bất ngờ tăng vọt, khiến tôi cảm thấy như thị trường đang trêu đùa mình.

Những bài học từ việc đầu tư chứng khoán và tâm lý của nhà đầu tư

Nhìn lại hành trình đầu tư của mình, tôi nhận ra rằng vấn đề không chỉ nằm ở thị trường hay cổ phiếu mà còn ở chính bản thân tôi. Khi thị trường tăng trưởng mạnh, tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ) khiến tôi mất bình tĩnh. Tôi vội vàng mua vào mà không có một kế hoạch đầu tư rõ ràng. Việc mua cổ phiếu ở mức giá cao với suy nghĩ “sẽ còn tăng nữa” đã khiến tôi quên rằng không có con sóng nào kéo dài mãi mãi. Khi giá giảm, tôi lại hoảng loạn và quyết định cắt lỗ một cách vội vàng.

Đã có lần, tôi đầu tư vào một cổ phiếu bất động sản đang được bàn tán sôi nổi, với niềm tin rằng giá sẽ tiếp tục tăng. Nhưng chỉ sau hai ngày, giá cổ phiếu bắt đầu giảm mạnh. Tôi tự nhủ phải giữ kỷ luật, không bán lỗ ngay, nhưng mỗi lần nhìn bảng điện tử đỏ rực, tôi lại cảm thấy bứt rứt. Cuối cùng, tôi đã bán ra với mức lỗ 10%. Chỉ ba ngày sau, cổ phiếu này lại bật tăng trở lại, vượt qua cả mức giá tôi đã mua. Tôi cảm thấy tiếc nuối và tự hỏi tại sao mình luôn là người thua cuộc.

Sau nhiều lần thất bại, tôi quyết định tìm hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động của thị trường và cách kiểm soát cảm xúc. Một người bạn có kinh nghiệm đã nói với tôi rằng: “Chứng khoán không phải là nơi dành cho những ai thiếu kiên nhẫn hoặc dễ bị cuốn theo đám đông”. Lời khuyên này đã giúp tôi nhận ra rằng việc mua vào rồi giảm, bán ra rồi tăng không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của việc thiếu chiến lược và bị chi phối bởi tâm lý.

Tôi đã học cách không chạy theo những cổ phiếu đã tăng giá quá nhanh. Trong cơn sóng tăng trưởng, nhiều cổ phiếu tăng giá mạnh nhờ dòng tiền đầu cơ. Khi dòng tiền rút đi, những người mua vào ở đỉnh giá thường là người chịu thiệt nhất. Thay vì bị cuốn theo đám đông, tôi bắt đầu tập trung vào những mã có nền tảng cơ bản tốt và tăng trưởng ổn định, xác định vùng giá hợp lý để mua vào.

Cùng với đó, tôi đã đặt ra những nguyên tắc giao dịch cho bản thân. Thay vì dồn toàn bộ vốn vào một cổ phiếu duy nhất, tôi chia nhỏ danh mục đầu tư và phân bổ vốn vào nhiều cổ phiếu khác nhau để giảm thiểu rủi ro.

Nhận thức rằng thị trường luôn biến động mạnh, khi giá một cổ phiếu giảm, tôi sẽ xem xét lại lý do quyết định mua vào. Nếu nền tảng cơ bản của doanh nghiệp vẫn tốt, tôi sẽ tiếp tục nắm giữ. Ngược lại, nếu có dấu hiệu tiêu cực, tôi sẽ cắt lỗ mà không do dự. Điều này giúp tôi tránh được những quyết định mang tính cảm tính.

Cần phải thừa nhận rằng không ai có thể bắt đúng mọi con sóng. Ngay cả những nhà đầu tư giỏi nhất cũng có lúc mua đỉnh, bán đáy. Điều quan trọng là tổng thể danh mục đầu tư đạt hiệu suất khả quan thay vì chỉ tập trung vào từng giao dịch. Giờ đây, khi nhìn thấy mọi người khoe chiến tích “ăn bằng lần”, tôi không còn cảm thấy sốt ruột nữa, bởi tôi hiểu rằng mỗi người có một hành trình riêng.

Thị trường chứng khoán, đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng, là cơ hội lớn nhưng cũng đầy cạm bẫy. Cảm giác sốt ruột khi thấy người khác kiếm tiền trong khi danh mục của mình thua lỗ là điều không dễ chịu. Tuy nhiên, thành công không đến từ may mắn hay sự vội vàng, mà từ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, kỷ luật và khả năng kiểm soát cảm xúc. Vì vậy, tôi không còn lao đầu vào những cơn sóng giá với hy vọng lãi lớn, mà chọn cách đi chậm mà chắc, tập trung vào giá trị dài hạn.

Dẫu vẫn còn những lúc tiếc nuối khi bán sớm hay mua trễ, tôi không để cảm giác ấy chi phối quyết định đầu tư của mình. Bởi trong chứng khoán, người sống sót và chiến thắng không phải là người kiếm tiền nhanh nhất, mà là người biết học từ sai lầm và giữ được cái đầu lạnh giữa cơn sốt thị trường. Tôi tin rằng, với sự kiên nhẫn và nỗ lực, một ngày nào đó, tôi cũng sẽ có mùa vàng của riêng mình.